Wiele osób zmagających się z nadwagą bezskutecznie usiłuje zrzucić nadmiarowe kilogramy. Wyższa niż normalna masa ciała jest niekorzystna, ponieważ poza obciążaniem stawów i powodowaniem szybkiego męczenia się, niesie za sobą szereg jednostek chorobowych.Jednymi z najważniejszych są nadciśnienie, miażdżyca, niewydolność mięśnia sercowego, cukrzyca… Przykładów na to, do jak złego stanu można doprowadzić swoje zdrowie nie dbając o prawidłową masę ciała można mnożyć.
Warto jednak wiedzieć, że czasem problem ze zbiciem wagi może wynikać z czegoś innego niż brak silnej woli do ćwiczeń bądź ograniczania spożywanych kalorii. Otyłość może mieć związek z problemami z gospodarką cukrowo-insulinową i to niekoniecznie oznaczającymi cukrzycę.
Przede wszystkim w przypadku problemów z odchudzaniem warto dokonać pomiaru poziomu cukru i insuliny we krwi, na czczo. Na takie badanie może skierować nawet lekarz internista.
Podniesiony cukier i/lub insulina mogą wskazywać na początki cukrzycy lub stan przedcukrzycowy.Natomiast nawet gdy cukier jest w normie, poziom insuliny może być znacznie podniesiony. Na podstawie wyników cukru i insuliny można obliczyć wskaźnik HOMA-IR, którego wartość może poinformować nas o insulinooporności. Wartość tę można obliczyć za pomocą specjalnych kalkulatorów na stronach internetowych związanych z diagnostyką i insulinoopornością.Według niektórych źródeł wskaźnik HOMA-IR powyżej 1 już powinien być niepokojący. Wynik powyżej 2 wskazuje już na insulinooporność.
Lekarz może zlecić także wykonanie krzywej cukrowej i krzywej insulinowej. To ważne, aby wykonać te dwa badania równocześnie. Najpierw dokonuje się pobrania krwi na czczo w celu zbadania podstawowego poziomu cukru i insuliny. Następnie pacjent dostaje do wypicia roztwór glukozy. Glukoza podnosi poziom cukru we krwi, a w odpowiedzi na to trzustka wydziela insulinę. Krew zostaje pobrana także godzinę i dwie godziny od wypicia roztworu. Pozwala to na zbadanie, czy np. cukier nie podnosi się zbyt wysoko (czy komórki wchłaniają go prawidłowo). Wysoki cukier może wskazywać na cukrzycę bądź stan przedcukrzycowy.
Z kolei nawet prawidłowy cukier nie oznacza braku problemów. Równocześnie można mieć bardzo wysoki poziom insuliny. Będzie to oznaczać, że pacjent wykazuje insulinooporność. Cukier we krwi jest regulowany, ale potrzebne jest do tego znacznie więcej insuliny niż normalnie. Trzustka musi produkować jej w nadmiarze. W efekcie może dojść do wykształcenia cukrzycy, bo komórki „uodparniając się” na insulinę przestają przyjmować cukier i jego stężenie we krwi będzie zbyt wysokie.
Na szczęście stan przedcukrzycowy i insulinooporność (która jest raczej objawem niż chorobą) można opanować odpowiednią dietą i ruchem. Tak, dieta i ruch! Nie chodzi jednak o ograniczanie kalorii, ale o spożywanie produktów i dań o niskim indeksie glikegmicznym, czyli takich, które nie powodują gwałtownego wzrostu cukru we krwi. Pomaga to z kolei ograniczać ilość wydzielanej insuliny. Zalecany jest też częsty, ale umiarkowany ruch (spacery, ćwiczenia kardio), które odnoszą dużo lepsze skutki niż intensywny wysiłek.Jeśli i to nie pomoże, lub gdy insulinooporność jest już zaawansowana, to z pomocą przychodzi leczenie np. metforminą.